Vruchtensappen

Veel kinderen krijgen van hun ouders suikerhoudende dranken. Maar veel ouders hebben de misvatting dat dranken zoals water met een smaakje, vruchtendranken en sportdranken gezonde opties zijn. Volgens onderzoekers is er behoefte aan juiste informatie voor de ouders over de misvatting die er bestaat over suikerhoudende dranken.

Uit de resultaten blijkt dat 88% van de deelnemers vruchtendranken ziet als enigszins of als zeer gezond, terwijl vruchtendranken vaak evenveel suiker bevatten als frisdrank. 5% van de deelnemers herkent de overeenkomsten tussen vruchtendranken en frisdranken. Bijna 50% denkt dat gearomatiseerde waters gezond zijn. Ook denkt meer dan 25% dat vruchtendranken en sportdranken gezond zijn, terwijl dit volgens onderzoekers niet zo is. 

Vruchtensappen zijn dranken bereid uit fruit. Omdat bij de bereidingswijze voedingsstoffen verloren kunnen gaan kunnen ze vers fruit niet helemaal vervangen. Bijvoorbeeld sinaasappelsap, grapefruitsap en ananassap hebben nog wel een goede voedingswaarde. Eén stuk fruit per dag kun je vervangen door een glas van deze sappen of ander bewerkt fruit.

Vruchtensappen bevatten van nature suiker en dus energie. Het drinken van veel vruchtensap kan daarom bijdragen aan een te hoge energie-inname en daarmee kans op overgewicht. Bovendien bevatten vruchtensappen zuren die het gebit aan kunnen tasten. Kinderen die 2 glazen vruchtensap per dag drinken, zijn sneller te dik dan kinderen die géén fruitsap drinken. Hoe meer vruchtensap een kind drinkt, des te groter de kans op overgewicht bij kinderen. Bij kinderen die 4 glazen per dag drinken is de kans op overgewicht 2 keer zo groot als bij kinderen die fruitsap links laten liggen.

Vruchtensap heeft onterecht een gezond imago Waarschijnlijk is dit een grote tegenvaller voor ouders die hun kinderen bewust niet te veel frisdrank (cola, sinas, 7-Up, icetea e.a.) geven. Veel ouders geven hun kinderen namelijk vruchtensap omdat zij in de veronderstelling zijn dat fruitsap gezond is. Dat is niet zo gek, want op pakken vruchtensap staan vaak slogans en claims zoals:

• Zonder toegevoegde suikers
• 100% puur sap
• Rijk aan vitamine C
• Toegevoegde vitamines & vezels

Om die reden denken veel ouders dat ze hun kinderen een gezond glas drinken inschenken wanneer zij hun favoriete vruchtensapje uit de koelkast pakken. Maar niets is minder waar…

Helaas zijn veruit de meeste vruchtensappen gebaseerd op geëxtraheerd en geconcentreerd sap (sapconcentraat, fruitextract, vruchtenconcentraat etc.). Dat houdt in dat vruchtensap helemaal geen écht sap is. Het is gedroogd vruchtenpoeder dat op een later tijdstip weer wordt aangelengd met water om het vloeibaar en dus drinkbaar te maken.
Het is nog maar de vraag welke gezonde stoffen die van nature in hele vruchten zitten, uiteindelijk in het “vruchtensap” terechtkomen. Misschien nog een kleine hoeveelheid mineralen en hier en daar een vitamientje, maar de meeste gezonde vitamines, fytonutriënten, enzymen en vezels zijn spoorloos verdwenen en nergens meer te bekennen.

Vruchtensap is zeer rijk aan fructose. Vooral lang houdbare sappen (meestal in pak) zijn gemaakt op basis van concentraten en extracten en dus niet op basis van écht, vers fruit. Fruitsappen en fruitsmoothies van de versafdeling zijn daarentegen al een heel stuk gezonder omdat hier veel meer vezels, vitamines, mineralen en enzymen in zitten.

Fabrikanten proberen je nog weleens om de tuin te leiden door fructosestroop toe te voegen aan sappen en te beweren dat dit goedje bestaat uit complexe koolhydraten en niet uit simpele suikers, maar dat is pertinente onzin. Zodra je het opdrinkt wordt fructosestroop of glucosestroop in een mum van tijd omgezet tot gewone suiker. Dus kijk niet alleen naar het kopje ‘suikers’ in de ingrediëntenlijst en voedingswaardetabel, maar vooral ook naar het totale aantal ‘koolhydraten’.
Ook van toegevoegde (nep)vezels en toegevoegde vitamines moet je niet te veel verwachten. Dit zijn doorgaan goedkope vulstoffen en halfslachtige alternatieven voor échte fruitvezels en fruitvitamines. En voor de geïnteresseerden: de meeste voorverpakte vruchtensappen zitten bomvol synthetische hulpstoffen c.q. E-nummers (zoetstoffen, smaakversterkers, kleurstoffen etc.).

Uiteindelijk komt het er op neer dat vruchtensap voornamelijk een slimme marketingtruc is. Waar iedereen wéét dat frisdranken zoals cola ongezond zijn en vol met suiker zitten, zo denken veel mensen dat vruchtensap juist wél goed voor je is. Voor vruchtensappen zoals sinaasappelsap en appelsap wordt namelijk veel reclame gemaakt. Bovendien wordt sterk de indruk gewekt dat fruitsap gezond zou zijn. Dit gebeurt met opzet en de voedingswaarden op de verpakking lijken dit zelfs te ondersteunen. Maar in werkelijkheid zijn alle calorierijke drankjes potentiële dikmakers…
Want pas als je naar het totaal aantal koolhydraten in voorverpakte fruitsappen en vruchtensappen kijkt, valt het op hoeveel suiker er eigenlijk in fruitsap zit. Daarnaast valt het op dat niet-vers vruchtensap voor de rest nauwelijks iets nuttigs bevat. Al met al valt het calorie-aantal per glas nog relatief mee (+/- 300 kcal), maar de calorieën die je via vruchtensap binnenkrijgt, komen vrijwel uitsluitend uit nutteloze suiker. Bovendien drink je een glas fruitsap doorgaans in 1 of 2 slokken leeg, zonder dat je het door hebt. Een tweede of derde glas is al snel ingeschonken en voordat je het weet ben je 600 of 900 calorieën verder!

De conclusie is eigenlijk dat fruitsap gezond kán zijn, als je maar vers vruchtensap drinkt. Dit is namelijk rijk aan vitamines, mineralen, spoorelementen fytonutriënten, enzymen, antioxidanten en vezels. Wat nog véél gezonder is, is vers fruit; hiermee krijg je alle gezonde voedingsstoffen binnen die in fruit zitten, inclusief het sap.